Sint Bernadette Soubirous is een van de meest opmerkelijke religieuze figuren van de XIXᵉ eeuw, wereldwijd bekend als de zieneres van de Mariaverschijningen in Lourdes in 1858. Haar nederigheid, diepe geloof en buitengewone lot hebben van haar een heilige gemaakt die door miljoenen gelovigen wordt vereerd.
Een bescheiden en moeilijke jeugd
Bernadette Soubirous werd op 7 januari 1844 geboren in Lourdes, een klein stadje in de Franse Pyreneeën. Ze was het oudste kind in een groot, arm gezin. Haar vader, François Soubirous, was molenaar en haar moeder, Louise Castérot, zorgde voor het huishouden. Maar het waren moeilijke tijden en het gezin raakte snel in armoede na de sluiting van hun molen, wat leidde tot hun uitzetting en verhuizing naar het cachot, een oud, ongezond gebouw dat werd gebruikt als huisvesting voor de meest behoeftigen.
Bernadette was een kwetsbaar kind en leed aan astma en verschillende ademhalingsziekten. Door haar gezondheid kon ze niet naar school en tegen haar pubertijd was ze nog steeds analfabeet. Toen ze 14 was, kon ze nauwelijks Frans spreken en sprak ze zich voornamelijk uit in het Béarnais, het plaatselijke dialect. Ze groeide op in een context van diep geloof, ondanks de hardheid van het dagelijks leven.
De verschijningen van de Maagd in de grot van Massabielle (1858)
Op 11 februari 1858, terwijl ze hout zocht om hun armzalige woning te verwarmen, ging Bernadette met haar zus en een vriend naar de grot van Massabielle, een afgelegen, moerassige plek aan de oevers van de Gave de Pau. Terwijl haar metgezellen het ijskoude water overstaken, aarzelde Bernadette, die in slechte gezondheid verkeerde. Op dat moment zag ze een mysterieuze dame, gekleed in het wit, met een blauwe sjerp en een gele roos aan elke voet.
Deze eerste verschijning markeerde het begin van een cyclus van 18 verschijningen die zou duren tot 16 juli 1858. Bernadette beschreef de dame als een jonge vrouw vol gratie en zachtmoedigheid, die haar vriendelijk toesprak. Tijdens een van de verschijningen vroeg de dame haar te bidden en boete te doen voor de zondaars.
De verschijning van 25 februari was een van de meest opvallende: de dame nodigde Bernadette uit het water van de bron te drinken en zich erin te wassen. Omdat ze geen bron zag, krabde ze in de aarde en al snel ontsprong er een bron. Dit water wordt sindsdien door veel gelovigen als wonderbaarlijk beschouwd.
Op 2 maart vroeg de Vrouwe dat er een kapel zou worden gebouwd en dat de mensen in processie zouden komen.
Tijdens de verschijning op 25 maart tenslotte ontving Bernadette de openbaring van de identiteit van de Vrouwe: "Que soy era Immaculada Councepciou" ("Ik ben de Onbevlekte Ontvangenis"). Deze verklaring schokte de religieuze autoriteiten, want het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis was pas vier jaar eerder, in 1854, afgekondigd door paus Pius IX.
De verschijningen wekten al snel nieuwsgierigheid op, en vervolgens populaire vurigheid. De burgerlijke en kerkelijke autoriteiten waren sceptisch en onderwierpen Bernadette aan strenge ondervragingen, maar ze bleef standvastig en trouw aan haar getuigenis.
In 1862 erkende de kerk na een grondig onderzoek de verschijningen officieel als authentiek. Lourdes werd een belangrijk bedevaartsoord.
Een leven van discretie en lijden in het klooster van Nevers
Na haar groeiende roem weigerde Bernadette elke eer. Ze wilde niet profiteren van de verschijningen en voelde zich geroepen tot een verborgen leven.
In 1866, op 22-jarige leeftijd, trad ze in bij de Zusters van Liefde van Nevers, een klooster in Bourgondië, waar ze de naam Zuster Marie-Bernard aannam. Haar dagelijks leven werd gekenmerkt door nederigheid, gebed en dienstbaarheid aan de zieken.
Haar broze gezondheid ging snel achteruit. Ze leed aan bottuberculose en had veel pijn. Ze aanvaardde haar lijden met geduld en overgave en herhaalde vaak: "Ik zal geen moment leven tenzij ik hem liefheb."
Op 16 april 1879, op 35-jarige leeftijd, stierf Bernadette sereen, terwijl ze mompelde: "Heilige Maria, Moeder van God, bid voor mij, arme zondaar."
De heiligverklaring en het spirituele erfgoed van de heilige Bernadette
Snel na haar dood groeide haar reputatie van heiligheid. Haar lichaam, dat tussen 1909 en 1925 meerdere malen werd opgegraven, werd ongeschonden teruggevonden, een fenomeen dat voor de wetenschap onverklaarbaar was.
In 1925 werd ze zalig verklaard door paus Pius XI en vervolgens heilig verklaard op 8 december 1933. Ze werd de heilige Bernadette en haar lichaam rust nu in een glazen reliekschrijn in het klooster in Nevers, waar duizenden pelgrims hun eer komen bewijzen.
Haar eenvoudige maar krachtige boodschap blijft miljoenen gelovigen inspireren. Tegenwoordig is Lourdes een van de meest bezochte Mariaheiligdommen ter wereld en trekt het elk jaar miljoenen pelgrims op zoek naar genezing en spirituele vrede.
Een heilige van nederigheid en diep geloof
Sint Bernadette Soubirous belichaamt nederigheid, onwankelbaar geloof en aanvaarding van het goddelijke ondanks beproevingen. Haar eenvoudige maar ontroerende getuigenis heeft zijn stempel gedrukt op de geschiedenis van de Kerk en blijft gelovigen inspireren.
Zij herinnert ons eraan dat God zich openbaart aan de nederigen en de kleinen en dat oprecht geloof, zelfs te midden van lijden, de poorten naar het Koninkrijk der Hemelen opent.
